ERGENLİK NEDİR?
ÇOCUKLUKTAN YETİŞKİNLİĞE GEÇERKEN BEDENDE VE DUYGULARDA DEĞİŞİMLERİN OLDUĞU ,BU DÖNEME "ERGENLİK" DENİR.ZORLUĞUN NEDENİ İSE HIZLA BİR ÇOK DEĞİŞİMİN OLMASIDIR.
ERGENLİK ; HEMEN HEMEN 10 YAŞINDA BAŞLAYIP 23 YAŞINA KADAR SÜREN BİR DÖNEMDİR.
FİZİKSEL DEĞİŞİMLERİ NASIL KARŞILAMALIYIZ?
w HER ŞEYDEN ÖNCE BU DEĞİŞİMLERİN DOĞAL OLDUKLARINI KABUL ETMELİYİZ.
w BU DEĞİŞİMLERİN YETİŞKİNLİĞE GÖTÜREN ADIMLAR OLDUĞUNU DÜŞÜNMELİYİZ.
w SİVİLCELER DERT EDİLMEMELİDİR ÇÜNKÜ BU DÖNEM BİTTİĞİNDE ONLARDA ORTADAN KALKACAKTIR.
w BU DÖNEMDE TEMİZLİĞE ÇOK DAHA FAZLA DİKKAT EDİLMELİDİR. BU ŞEKİLDE ERGEN KENDİNİ DAHA RAHAT HİSSEDECEKTİR.
PSİKOLOJİK DEĞİŞİMLER
w HORMONLARIN DEĞİŞİMİ İLE ERGEN ZAMAN ZAMAN KENDİSİNİ ŞU ŞEKİLLERDE HİSSEDEBİLİR.:
w YALNIZLIK İSTEĞİ
w ÇALIŞMAYA KARŞI İSTEKSİZLİK
w AHENKSİZLİKLER
w CAN SIKINTISI
w HUZURSUZLUK
w TOPLUMSAL ZITLIK
w OTORİTEYE KARŞI DİRENİŞ
w KARŞI CİNSE YÖNELMİŞ ZITLIK
w DUYGUSALLIĞIN ARTMASI
w KENDİSİNE GÜVENSİZLİK
w AŞIRI ÇEKİNGENLİK
w HAYAL DÜNYASINDA KAÇMA
SOSYAL DEĞİŞİMLER
w BU DÖNEMDE AİLE iLE İLGİLİ SORUNLAR ARTAR ,AİLENİN ONLARI ANLAMADIĞINI DÜŞÜNÜRLER.
w ARKADAŞLAR DAHA DA ÖNEMLİ BİR HALE GELİR.
w SIK SIK ONLARLA BİR ARAYA GELMEK İSTERLER.
w BU KADAR ÖNEMLİ OLMALARINA RAĞMEN YİNE DE ARKADAŞLARIYLA SIK SIK KAVGA EDERLER.
w EĞLENCELER , GEZİLER , GÜZEL GİYSİLER ÇOK HOŞLARINA GİDER.
w TOPLUMSAL OLAYLARA VE POLİTİKAYA İLGİ ARTMIŞTIR.
w KENDİLERİNE KAHRAMANLAR ARARLAR.BUNLAR BİR SPORCU , VE YA BİR SANATÇI OLABİLİR.
ANNE-BABALARIN ERGENLE YAŞADIĞI UYUM
SORUNLARI
w UYUMLU BİR İLK ÖĞRETİM ÇAĞINDAN SONRA AİLE ERGENLİK DÖNEMİNE HAZIRLIKSIZ YAKALANIR.ÇÜNKÜ ANNE-BABALAR ÇOCUĞUNUN BÜYÜDÜKÇE AKILLANACAĞINI DÜŞÜNÜRKEN NEDENSİZ ÖFKE PATLAMALARI , AĞLAMALAR VE KİMİ ZAMANDA İNADINA DAVRANIŞLARLA KARŞI KARŞIYA KALIR.
w ERGENLERİN EN HASSAS OLDUĞU NOKTA GÜÇ KULLANARAK HÜKMEDİLMEYE ÇALIŞILMASIDIR.
w ERGEN ANNE VE BABALARINDAN BÜYÜDÜĞÜNÜ KABUL ETMELERİNİ NE BU KONUDA TUTARLI DAVRANMALARINI BEKLER.
w BU DÖNEM YOĞUN BİR ELEŞTİRME, İNCELEME, KARŞILAŞTIRMA DÖNEMİDİR. FAKAT ASLA ANNE BABASININ ELEŞTİRİSİNİ KABUL ETMEZ.
w KARDEŞLER ARASI ÇATIŞMA YAŞAR. KARDEŞLERİNDEN KENDİLERİNİ ANLAMALARINI BÜYÜDÜKLERİNİ FARK EDEREK SAYGI GÖSTERMELERİNİ BEKLERLER.
ERGENLİK DÖNEMİ SORUNLARI
1. DERSLERE İLGİSİ AZALMIŞ, ÇALIŞMA DÜZENİ BOZULMUŞTUR.
2. İSTEKLERİ ARTMIŞTIR. KENDİSİNE TANINAN HAKLARI YETERSİZ BULUR.
3. DAĞINIK VE SAVRUK OLUR
4. SIK SIK BİR ŞEYLER DEVURUP KIRAR. OBURLAŞIR, DURMADAN BİR ŞEYLER ATIŞTIRIR
5. KENDİSİNİ ARKADAŞLARIYLA KARŞILAŞTIRIR.
-BAŞARI ERGENLİK DÖNEMİNDE DÜŞEBİLİR. NEDENİ DAĞILAN BİLGİYİ TOPARLAYAMAMAK , DERS ÇALIŞMAK İÇİN GEREKLİ MOTİVASYONU SAĞLAYAMAMAKTIR.
ANNE BABA OLARAK SORUNLARLA BAŞA ÇIKMAK
İÇİN NELER YAPMALIYIZ ?
- Ergenlik konusunda bilgi edinmeliyiz.
- Bu sıkıntılarımızın geçici olduğunu unutmamalıyız.
- Ergen sıkıntılarını mutlaka arkadaşlarıyla yada kendisini yakın hissettiği birileri ile paylaşmalıdır. Bu konuda aile desteği çok önemlidir .
- Ergenlik dönemi ile ilgili merak ettiğimiz konuları bu konuda bilgili olan kişilere sormalıyız.
- Beslenme her zamankinden daha önemlidir.Sebze ve meyve ağırlıklı olarak beslenilmelidir.
- Hem yaşanılan sıkıntıları hafifletmek hem de daha sağlıklı bir vücuda sahip olabilmeleri için düzenli bir şekilde spor yapmaya yönlendirilmelidir.
- Arkadaşlık kadar , arkadaş seçiminin de önemli olduğunu unutmamalıyız.
- Bu dönemde sahip oldukları yoğun enerjilerini olumsuz alışkanlıklara değil , kültür – sanat gibi kişilik gelişimine katkıda bulanacak alanlara yöneltmeliyiz.
Her şeyden Önce ergenlik döneminin çalkantılı zor bir dönem olduğu unutulmamalıdır.
w Ergenin tepkileri ve çelişkili davranışları karşısında soğukkanlı kalınmalıdır.
w Ergenlik çağında dayak tehlikeli ve geri tepen bir silahtır aile ilişkilerinde onarılması zor yaralar açar.
w Ergenlerle ayrıntılar üzerinde sürtüşmemek gerekir.Saç biçimi ,giyim kuşam,oturuş kalkış...gereksiz tartışmalara girmek ana-babanın genç üstündeki otoritesini aşındırır tüketir.
!Unutmayın ki genç meydan okur gibi davranıyorsa bu ana-babayı küçümsediği için değil,kendini kanıtlamak içindir!
ANNE BABA VE ÇOCUK İLETİŞİMİ
1. YÜREKLENDİRME VE ÇABALARIN TAKDİRİ
ÇOCUK YAPILMASI GEREKEN VE BEKLENEN DAVRANIŞLARDA BULUNDUĞUNDA HİÇ BİR TEPKİ GÖSTERİLMEZ, ÇOCUĞUN BÖYLE YAPMASI NORMAL GÖRÜLÜR. ANCAK YAPTIĞI EN KÜÇÜK HATADA HEMEN OLUMSUZ TEPKİLER VERİRSEK HATALI DAVRANMIŞ OLURUZ.
2. OLUMLU PEKİŞTİRME
BİZ CANLILAR HAZZA YÖNELİĞİZDİR, HOŞUMUZA GİDENLERİ TEKRAR DUYMAK, YAŞAMAK İSTERİZ. AFERİN, NE GÜZEL OLMUŞ' UN, SİHİRLİ BİR ETKİSİ VARDIR.
3-ÖRNEK OLMAK
EĞİTİMİN DİĞER BİR GÜÇLÜ ÖĞESİ DE ÖRNEK OLMAKTIR. KIZLAR ANNELERİNİ, ERKEKLER BABALARINI, DAHA İLERİ YAŞLARDA ÖĞRETMEN, ARKADAŞ VEYA FARKLI YETİŞKİNLERİ ÖRNEK ALIRLAR.
4. ÇOCUĞU DİNLEMEK
ÇAĞDAŞ ANNE-BABA EĞİTİMİNE GETİRİLEN YENİ BİR YÖNTEM DE ÇOCUĞUNU DİNLEYEBİLMEKTİR. BU YETENEK KAZANILIR VE ÖĞRENİLİR. ÇOCUĞU GERÇEK DİNLEME SESSİZLİK, ANLAYIŞ, EMPATİ (KENDİNİ ÇOCUĞUN YERİNE KOYARAK, OLAYA BAKABİLME YETENEĞİ) VE YORUMSUZ DİNLEYEBİLME YETENEĞİ GEREKTİRİR.
ÇOCUK KONUŞURKEN DİNLENİLDİĞİ ZAMAN:
" KONUŞMA YETENEĞİ, KELİME HAZİNESİ GELİŞİR, KENDİNİ RAHATLIKLA İFADE EDER.
" ÇOCUK DERDİNİ VE SORUNUNU DAVRANIŞLA GÖSTERMEK YERİNE (SALDIRGANLIK, AĞLAMA, HUYSUZLUK)
SÖZLE İFADE EDEREK RAHATLAR.
SIKINTIDAKİ ERGENE ÜÇ HEDİYE VERİNİZ.
nBİRİNCİSİ SEVGİNİZİ
nİKİNCİSİ SABRINIZI
nÜÇÜNCÜSÜ AFFEDİCİLİĞİNİZİ
ÇÜNKÜ, GENCİN DE HATA YAPMA HAKKI VARDIR. FAKAT SONUNDA SIĞINACAĞI SICAK AİLESİ DE OLMALIDIR.
SEN –BEN DİLİ
5. YIKICI KIZGINLIK İFADESİNDEN YAPICI KIZGINLIĞA
KIZGINLIĞIN YAPICI VE OLUMLU İFADESİ, ÖĞRENİLMESİ ŞART OLAN ÇOK ÖNEMLİ BİR YAKLAŞIMDIR. YIKICI KIZGINLIĞIN DAVRANIŞ İFADESİ DAYAK, SÖZEL İFADESİ DE SÖZLE YARALAMAKTIR. KIZGINLIK GENELLİKLE SEN SIFATI İLE DİLE GETİRİLİR. "SEN NE BİÇİM ÇOCUKSUN"GİBİ.
ÇAĞDAŞ ANNE-BABA EĞİTİMİNDE SEN YERİNE BEN KULLANILIR. BEN İLE İFADE EDİLEN OLUMSUZDUYGULAR "SÖYLEDİKLERİME BU ŞEKİLDE CEVAP VERDİĞİN ZAMAN ÇOK KIRILIYORUM"GİBİ BİR KONUŞMA ÇOCUĞU SAVUNUCUĞA İTMEDİĞİ GİBİ, ANNE-BABASININ DUYGULARINI DAHA İYİ ANLAMASINA, ONLARI ÜZMEMEK İÇİN DAVRANIŞINI DEĞİŞTİRMESİNE NEDEN OLUR. BEN DİLİ İLE İFADE EDİLEN YAPICI KIZGINLIKTAKİ ÇATIŞMALAR ÇÖZÜLEREK AİLE İÇİ İLETİŞİM DAHA SAĞLIKLI VE DEĞERLİ OLUR. SOSYAL BİLİMLERİN İLERLEMESİ SONUCUNDA İNSAN İLİŞKİLERİNDE YARARLARI GEÇERLİLİKLERİ SAPTANAN BU YÖNTEMLER AİLE İÇİNDE DE HER KİŞİNİN KULLANABİLECEĞİ UYGULAMALARA DÖNÜŞMÜŞTÜR. GELENEKSEL KATI YAKLAŞIMLARIN, KİŞİLİK GELİŞMESİNE ZARARLARI SAPTANMIŞTIR.
ÇOCUĞUMUZU YETİŞTİRMEK VE EĞİTMEK, ASLINDA KENDİMİZİ EĞİTMEK VE YETİŞTİRMEK DEMEKTİR.
Hatice İsmail Hakkı Kayan Ortaokulu Rehberlik Servisi